ЕШКО-ның жаңа курстар
"Қытай тілі бастаушыларға"
ЕШКО-ның «Қытай тілі бастаушыларға» курсы, тілдің бастапқы білімін береді, яғни қытайша жазуға және қытайша сөйлемдерді түсіне алатын боласыз. Курста, тұратын аумағына қарамастан барлық қытайлар үшін мемлекеттік қытай тілі – путунхуа оқытылады.
Иероглифтерді есепке алмағанда, қытай тілі соншалықты күрделі емес. Жазуы да күрделі емес, керсінше қызықты. 500 иероглифті білсеңіз, тілді түсіне аласыз, 3000 иероглифті жаттап алатын болсаңыз, қытай тілінде газет оқып, ғаламтор беттерін қарай аласыз.
ЕШКО-дағы қытай тілі сабақтары студенттердің өз бетінше, ешкімнің көмегінсіз оқу үшін әзірленген және де Сіз өз біліміңізді бақылай аласыз.
«Қытай тілі бастаушыларға»
курсының бағдарламасымен таныс болыңыз:
| 1–2 сабақ: Алғашқы кездесу Лексика: танысу, сыпайы сөз орамдары, қо- наққа шақыру. Грамматика: етістік жəне сапалық баяндау- ышы бар сөйлемдер, 1–5 сан есімдері. | 13–14 сабақ: Бос уақыт Лексика: хобби, мəдениет, теледидар, ермек. Грамматика: шырай толықтауышы (жал- ғасы), салалас құрмалас сөйлем, етістіктің еселенуі. |
| 3–4 сабақ: Қытайда қонақта Лексика: сыпайылық орамдары (жалғасы), жанұя, жасы, қызығушылығы, тұратын үйіне сипататтама. Грамматика: есім баяндауышы бар сөйлем, 50–100 сан есімдері, le модальдық шылауы, есептік сөздер. | 15–16 сабақ: Пекинге бару Лексика: əуежолы, қонақ үй, пекиндегі назар аударарлық жерлерді қарап шығу. Грамматика: күрделі модификаторлар, іс- əрекеттің аяқталмауы, шартты сөйлем. |
| 5–6 сабақ: Күн тəртібі Лексика: күнделікті сабақтар, оқу, жұмыс, сағатты көрсету. Грамматика: шырай толықтауышы, салыс- тырмалы жəне таңдаулы шырай. | 17–18 сабақ: Туған күн Лексика: мерекелік тағам дайындау, туған күнді атап өтуге байланысты қытай салты, сыйлықтар, қытай жұлдыз жорамалы. Грамматика: шешім толықтауышы, yi... jiu... құрылысы . |
| 7–8 сабақ: Қала Лексика: қалада қозғалу; жолды; қала көлігін, қаланың назар аударарлық орын- дарындарын қалай таба алуға болатыны жөнінде сұрақ қою. Грамматика: мекен пысықтауыш, жай моди- фикаторлар, дəйекті түрде байланысты сөй- лемдер. | 19–20 сабақ: Қытай мейрамханасында Лексика: тағамдарға тапсырыс беру, тағам- ның атауы, Қыта өңірлерінің тағамдары, ас алу мен шай ішу салты. Грамматика: модификаторлар (жалғасы), салыстыру, guo шылауы бар сөйлем. |
| 9–10 сабақ: Сатып алу Лексика: ақша айырбастау, базардан, дүкеннен жəне сауда орнынан зат сатып алу, саудаласа алу, баға қою. Грамматика: мүмкіндіктің қосымша мү- шесі, есеп сөздер (жалғасы), іс-əрекеттің аяқталуы, есептік сөздерді еселеу. | 21–22 сабақ: Қытайдың жоғарғы оқу орнында Лексика: əндер, сабақ беру əдісі, студенттердің күнделікті өмірі, студенттер қалашығы, оқушы жастардың мəселелері. Грамматика: модификаторлар (жалғасы), зат есімінің еселенуі, бастауышы жоқ телескоптық сөйлемдер, хабарлы сөйлем. |
| 11–12 сабақ: Баспана Лексика: баспананы жалға алу, көшу, жиһаз қою, жаңа ықшам аудандағы дəстүрлі қытай үйі мен пəтері. Грамматика: bă, zhe бар сөйлем, тəуелдеу мағынасындағы анықтауыш. | 23–24 сабақ: Поштада Лексика: пошта қызметін пайдалану, пошта- лық байланыс, байланыс саласындағы жетіс- тіктер. Грамматика: модификаторлар (жалғасы), yi құрылысы + етістік. |
| 25–26 сабақ: Қытайда саяхаттау Лексика: саяхатқа дайындық, автобуспен жəне поезбен бару, назар аударарлық жер- лерді қарап шығу, ұлт өкілдері. Грамматика: телескоптық құрылыс, болым- сыз сөйлемдердегі le шылауы, 100 -ден жоғары сан есімдер, еселенген жəне бөлшек сан есімдер. | 33–34 сабақ: Ауа райы жəне климат Лексика: ауа райы, жыл мезгілдері, Қытай өңірлерінің климаты, апат. Грамматика: салыстыру (жалғасы). |
| 27–28 сабақ: Жұмыс жəне мансап Лексика: жұмыс жөнінде сөйлесу, жұмыс басты, кəсіби өсу жоспары, жұмыс берушімен əңгімелесу. Грамматика: lian... ye... құрылысы, мүм- кіндіктің толықтауыш мүшесі (жалғасы), shi... de құрылысы. | 35–36 сабақ: Дəрігерге бару Лексика: аурулар, дəрігер кеңесі, дəріхана, дəстүрлі қытай медицинасы, бүгінгі медицина жетістіктері, денсаулық сақтаудың қытайша жүйесі . Грамматика: фраза түріндегі баяндауышы бар сөйлем. |
| 29–30 сабақ: Дін Лексика: будда ғибадатханасына бару, қытай- лық мұсылмандар жəне олардың салттары, халықтың ғұрпы жəне олармен байланысты дəстүр. Грамматика: салалас құрмалас сөйлем (жал- ғасы), сөйлемнің басында келетін толықтауыш. | 37–38 сабақ: Қытай Жаңа Жылы Лексика: мейрамға дайындалу, жаңа жылдық дəстүр, ата-баба дəстүрі, дəстүрлі қытай мерекесі. Грамматика: бағыныңқы құрмалас сөйлем (жалғасы). |
| 31–32 сабақ: Қытай тойы Лексика: қарым-қатынас орнату, аттастыру жəне некеге тұру, той əдет-ғұрпы, жас отау иелерінің мəселелері. Грамматика: бағыныңқы құрмалас сөйлем, yao...le құрылысы. | 39–40 сабақ: Қытай əдебиеті мен өнері Лексика: поэзия, сурет өнері, пекин операсы, саябақ сəулеті. Грамматика: стильдеудің кейбір құралдары. |
"Баланың 0-5 жасқа дейінгі тәрбиесі"
Балалық шақ – адам баласы үшін ерекше өмір кезеңі. Психологтардың пікірінші 0-дан 5 жасқа дейінгі уақыт баланың интеллектілік қабілетінің қалыптасуында, физикалық, рухани және эмоционалдық дамуының шешуші кезеңі болып табылады.
«Баланың 0-5 жасқа дейінгі тәрбиесі» курсы ата-аналарға, мектепке дейінгі білім беру орталықтарының оқытушыларына, баланы дамыту орталығының басшыларына және де баланы тәрбилеу мәселелерімен, оның дамуы мен оны оқытуға қызығушылық танытқан кез келген адамға арналған.
Курстың мақсаты – мектепке дейінгі баланы жеке тұлға ретінде қалыптастыру кезеңінде тұрған және оған бірінші дәрежеде ықпал ететіндерге көмек болу, бала үшін ең маңызды кезең, яғни туғаннан бес жасқа дейінгі кезеңде, тәрбиелеу және оны дамытудың біртұтас жүйесін құру.
«Баланың 0 – 5 жасқа дейінгі тәрбиесі» курсының бағдарламасы
| 1-сабақ Ата- аналар жаңа туылған бала туралы не білуі керек. Жаңа туылған балаға арналған жасау. Апгар шәкілі /шкаласы/ – бұл не? Норманың негізгі антропометриялық көрсеткіштері. Перзентхана дағы нәрестемен болу мүмкіндіктері қандай. Еңбек тер. Жаңа т уылған к езеңнің е рекшеліктері т уралы. Перзентханадан келетін ана мен нәрестенің келуіне қалай дайындалу керек. Жаңа туылған нәрестенің дәрі қорабы. Жаңа туылған нәрестеге бөлме дайындау. | 5-сабақ Бала өмірінің екінші айы. Тазалық – бала денсаулығының кепілі. Баланың үлкен және кішкентай жетістіктері. Емшектегі балалардың шаншуын қалай жеңіл- детуге болады. «Кел жуынамыз, шалпылдату...» немесе баланы шомылдыру. Баланы күнделікті шомылдыру пайдалы ма? Жөргектік дерматиттің белгілері мен емдеуі. Балаға арналған слинг, қалай таңдауға болады? |
| 2-сабақ Адам қалай адам болады: балалар психоэмо ци- оналдық дамуының теориялары. Туыл ған нан бас- тап бір жасқа дейінгі баланың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік сабақтар. Баланың жеке басының даму кезеңдері. Балалар психоэмоционалдық дамуының теориялары. Туылғаннан б астап б ір ж асқа д ейінгі б аланың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік сабақтар. | 6-сабақ Баланың дербестігін дамыту. Баланың ерте дамуының әдісі. Баланың дербестігі дегеніміз не? Балаға өз бетімен тамақ ішуді, киінуді қалай үйретуге болады. Ұқыптылыққа тәрбиелеу, баланы тәртіпке қалай үйретуге болады. Балаға шешімдерді өз бетінше қабылдауды үйренуге қалай көмектесуге болады. Ба- ланы ақшаға дұрыс қарауды үйретеміз. Баланың ерте дамуының тәсілдері: Масару Ибуки, Сесиль Лупан, Мария Гмошинский. |
| 3-сабақ Бала өмірінің бірінші айы. Нәрестені емізу кезеңі. Даму ерекшеліктері. Күн тәртібі. «Памперстар» – даулы мәселелер. Емшектегі баланың гигиенасы. Баланы қалай дұрыс құндақтау керек. Табиғи емізу. Емізетін ананың тамағы. | 7-сабақ Үш айлық нәресте. Нәрестені түсінуге үйренеміз. Даму ерекшеліктері. Неге емшектегі нәресте салмақты аз қосады. Жаттығуға жат! Нәрестелерге арналған алғашқы гимнастикалық жаттығулардың жиынтықтары. Жылау себептері. Егер үш айлық нәресте нашар ұйықтаса. Нәрестені ұйықтардың алдында тербету. Нәрестеге арналған бесік жыры. Емізік. Нәрестемен бірге ұйықтау: қолдайтындар және қарсылар. |
| 4-сабақ Баланы т әрбиелеуді қ ашан ж әне қ алай б астау керек. Бір ж астан е кі ж асқа д ейінгі б аланың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік сабақтар. Баланың босанғаннан кейінгі тәрбиесі. Бірінші күннен бастап қарым-қатынасты орнатамыз. Бала тәрбие- леудегі бірінші қадамдар. Тыйымдармен не істеу керек? Қыңырлықпен күресеміз. Мақтау немесе мақтамау? Егер Сіздің балаңыз – «сылбыр» болса. Біздің баламыз «ересек». Бір жастан екі жасқа дейінгі баланың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік сабақтар. | 8-сабақ Балабақша немесе үй тәрбиесі? Екі жастан бастап үш жасқа дейінгі баланың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік сабақтар. Балабақша немесе үй тәрбиесі? Балабақшаға бару дың артықшылықтары мен кемшіліктері. Балабақ шаға дайындық. Егер бала балабақшаға бармаса, не бола- ды? Құрдастарымен қарым-қатынастар. Екі жастағы баланы дамытамыз. |
| 9-сабақ Бізге төрт ай. Балалар емханасына барамыз. Егер бала емшектің сүтіне тоймаса, не істеу керек? Баланың тоймағанын қалай анық тауға болады. Егер анасы ауырып қалса, емшекпен емізуге болады ма. Қосымша тамақтан дыру. Қоспалар немесе сүт? Қандай сүт пайдалырақ. Пед иат рмен қары м-қат ы на с т ар. Ег у ле р. Емшектегі баланың көрсеткіштерін жинауға арналған кеңестер. | 13-сабақ Алты айлық бала. Кішкентай баламен серуендеу. Алты айлық баланың дамуы. Бірінші тістер шығып жатыр – балаға қалай көмектесу керек. Тістерді тазалауды қашан және қалай бастау ке- рек. С еруендер. Б ала м ен қ атты ы су – қ ауіпті үйлесім. Тершеңдік, баздану, терінің іріңмен зақымдалуы. |
| 10-сабақ Балалардың тілазарлығы, қыңырлықтары және долы лықтары, балалар агрессиялығы. М.Монтессори жүйесі бойынша баламен үйде айналысу. Балалардың долылықтары және қыңырлық та ры: оларды қалай доғаруға болады және болашақта оны болдырмау жолдары. Бала агрессиясының себептері және оның алдын-алу тәсілдері. Мария Монтессори жүйесі бойынша баламен үйде айналысу. | 14-сабақ Болашақ оқушыны тәрбиелеу: балаға оқуды жақсы к өруге қ алай к өмектесуге б олады. Баланың эстетикалық дамуына арналған тәжірибелік сабақтар. Біреуге жақсы оқу «берілген» және біреуге «берілмеген». Баланың жеке психологиялық ерекшеліктерін есептеу. Зейінді, шыдам ды- лықты, қиялдарын дамыту. Баға оқуға деген ынталандырма ретінде. Баланың оқудағы жетістіктеріне ата-ана лардың көзқарасы. Ба ланың эстетика лық дамуына арна лған тәжірибелік оқулар: сурет, құрастыру, бастырма (аппликация), табиғат. |
| 11-сабақ Балаға бес ай. Балаға арналған сылау. Баланың физиологиялық дамуы. Қоршаған ор- тамен танысу. Еңбек теуге және жүруге дайын- даламыз. Кішкентай балаға арналған манежді қалай дұрыс таңдау керек. Бала сылаулары өз қолдарыңызбен. Сауықтыратын және емдеу сылауы. | 15-сабақ Баланың алты айынан бастап тоғыз айына дейінгі дамуы. Бала өсіп жатыр, немен тамақтандыру керек? Бала өсіп жатыр: көру, есту, сезіну қабілеті. Салмақ қосу нормалары. Тамақ және ас мәзірі. Тағам мөлшеріне жаңа тағамды енгізу ережелері. Қалбырлық тамақ туралы шындықтар және аң ыздар. Өзі міз дай ы н дай м ыз. Ба ла лар асханасының рецептері. |
| 12-сабақ Бала тәрбиесіндегі ата-аналардың келіс- пеушілігін қалай шешу керек. Үш жастан бастап төрт жасқа дейінгі баланың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік сабақтар. Әкелер мен аналар қай жерде келіспейді? Отба- сындағы тәрбие негізін дегі түйінді мәселелерді шешу жолдары. Баланы тәр биелеудегі әкенің рөлі. Апалар, аталар және бала. Үш жастан бастап төрт жасқа дейінгі баламен не ойнаймыз. | 16-сабақ Бала қорқыныштары мен қауіптері және оларды жеңіп шығу. Г. Доман әдісі бойынша баламен жүргізілетін дамытушы тәжірибелік оқулар. Бала қорқыныштары мен қауіптері қалай көрінеді? Бала қорқыныштары мен қауіптері – отбасындағы жағдайдың бейнесі. Балаға өзінің қорқыныштарын жеңуге қалай көмектесуге болады? Г. Доман әдісі бойынша баламен жүргізілетін дамытушы тәжірибелік оқулар. |
| 17-сабақ Бала есейіп жатыр – ол жақында бірге толады. Үй жағдайларындағы сауықтыру шаралары. Баланың бір жасқа дейінгі физиологиялық дамуының ерекшеліктері. Тілді дамыту. Сезімдер ағзалары. Ба- ланың иммунды жүйесі. Ең кішкентайларға арналған емдеу дене шынықтыруы. Шынығу, ауа және күн бы- лаулары. Балаларға арналған тұз былаулары. Монша. | 22-сабақ Ағалар мен әпкелер. Баланы оқуға үйретеміз. Отбасындағы ағалар мен әпкелер арасындағы қарым- қатынастар. Інінің немесе қарындастың дүниеге келуі. Ағалар мен әпкелер қарым-қатынастарындағы ата-аналардың рөлі. Отбасындағы ұлдар мен қыздар: оларды қалай тәрбиелеу керек. Егіздерді тәрбиелеу ерекшеліктері. Баланы оқуға үйретеміз. |
| 18-сабақ Үш жастың дағдарысы. Төрт жастан бастап бес жасқа дейінгі балалардың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік оқулар. Үш жастың дағдарысы және ол неде көрінеді. Баланың бүлігіне ата-аналар қалай қарау керек: қыңырлыққа, қайсарлыққа, бассыздыққа. Егер бала бүлік шығарса, не і стеу к ерек. Т өрт ж астан б астап б ес ж асқа дейінгі балалардың дамуына арналған ойындар мен тәжірибелік оқулар. | 23-сабақ Үш жасар бала. Егер дәрігер емделуді жазса. Үш жастағы бала не істей алады? Қозғалу және сөйлеу дағдылары. Үш жасар балалардың дене тәрбиесі. Үш жасар баланың күн тәртібі. Дәрігердің жазып берген рецепті бойынша ата- аналардың орындайтын емдеу шараларын өткізу. Компресстер, қыша қағаздар, клизмалар, балаларға арналған дәрілерді қабылдау ережелері. Ауру баланың тамағы. |
| 19-сабақ Бір жасар бала. Балаларға арналған фитнес. 1 жаста бала не істей алуы керек? 1 жас – қауіпті жас: бақытсыз жағдайларды және қорқыныштарды ескертіңіз. Тағамды таңдау талғамшылдылығы. Ұйқының ұзақтығы ның өзгеруі. Шомылудағы қор- қыныш. Балаларға арналған жүзу мектебі. Фирсов әдісі бойынша емшектегі балаларға арналған бассейн. | 24-сабақ Жалпы адамдық құндылықтар немесе баланың бойында қандай қасиеттерді тәрбиелеу керек. Жақсы деген немене және жаман деген немене? Бала- ға ең жақсы сезім қасиет терін қалай сіңдіруге бола- ды: мейірімділікті, жақын адамға деген махаббат- ты, айналадағыларға деген құрметті. Шыншылдық, адалдық, достық туралы түсінік. Табиғатқа деген сүйіспеншілік. Б. және Л. Никитиндердің баланың ерте дамуының тәсілі. |
| 20-сабақ Баланың жеке басының жағымсыз мінездерімен күресеміз. Отбасындағы балалар мерекелері мен ойын-сауықтар. Баланың өзімшілдігі. Баланың өтірігі, жанжалдар. Сараңдық және қызғаншақтық. Ұрлық. Әдепсіз сөздер. Жазалау керек пе немесе керегі жоқ па? Қашан «шыбыртқы», ал қашан «тәтті нан»? Отбасындағы балалар мерекесі және ойын-сауықтар. | 25-сабақ Төрт жастан бастап бес жасқа дейінгі бала. Бала- ларға арналған фитнес. Төтенше жағдайлар. Физикалық даму. «Индиго» балалар. Күн тәртібі. Жаттығуға тұр! Баланы фитнестің көмегімен теле- дидардан қалай назарын аударуға болады. Төтенше жағдайлардағы ата-аналардың тәртіп ережелері: құрт- құмырсқалардың шағуы жылылықты көп алу, аса суып кету, жарақаттар. |
| 21-сабақ Бала екі жаста. Сырқаттанған бала. Екі жасар баланың тамағы. Күн тәртібі. Бала тамағының мөлшеріндегі тәттілер. Бір жастан бастап үш жасқа дейінгі балаға арналған дене шынықтыру. Неге менің балам ауырды? Дене қызуы. Өмірдің алғашқы жылдарында жиі кездесетін бала- лар аурулары. | 26-сабақ Баланың мінез-құлқын тәрбиелейміз. Н. Зайцевтің әдісі бойынша бала тұлғасын дамыту. Баланың темпераментінің түрлері. Оптимисті тәрбиелейміз. Егер Сізде жасқаншақ және ұялшақ сәби болса. Момын - бала. Шектен тыс белсенді бала. Н. Зайцевтің әдісі бойынша бала тұлғасын дамыту. |
